Πώς τα πάτε με την ύλη;

Της Έλενας Λαζαρίδου

Δασκάλα, protaodaskalos.blogspot.com

Τι γίνεται, συνάδελφοι; Πώς τα πάτε με την ύλη; Ολοκληρώνετε με τα βασικά;

• Μάθανε να ζητάνε συγνώμη όταν κάνουν λάθη;
• Ορθώνουν το ανάστημά τους όταν έχουν δίκιο;
• Ακούνε τη γνώμη του συμμαθητή τους;
• Πετάνε τα σκουπίδια τους στον κάδο;
• Επιστρέφουν στη θέση του αυτό που δανείστηκαν;
• Έδωσαν τον λόγο στον συμμαθητή τους όταν είδαν ότι είχε σηκώσει χέρι νωρίτερα;
• Ήρθαν να σας πουν ιδιαιτέρως ότι εκείνα έσπασαν το τζάμι;
• Σταμάτησαν τα ψέματα για να τη γλιτώσουν;
• Ρωτάνε εκτός από το να ακούνε;
• Αποδέχτηκαν το παιδάκι που διέφερε από αυτούς;
• Έδωσαν συγχαρητήρια στην αντίπαλη ομάδα που νίκησε;
• Αμφισβητούν ό,τι τους δίνεται ως δεδομένο;
• Καταδικάζουν τα κακώς κείμενα από τα οποία βομβαρδίζονται;
• Συμπόνεσαν έναν κατατρεγμένο άνθρωπο;
• Τάισαν ένα αδέσποτο ζώο;
• Ξεχωρίζουν το καλό από το κακό;
• Υπερασπίζονται τον αδύναμο;

Ένας μήνας απέμεινε, βάλτε τα δυνατά σας! Πρέπει να παραδώσετε στους επόμενους «καλό υλικό» ή, με άλλα λόγια, ανθρώπους!

Εκπαίδευση

ΠΗΓΗ: protaodaskalos.blogspot.com (15.05.2018)

Το αλφαβητάρι του γονιού

Της Παναγιώτας Σταμάτη

Μαμά, newagemama.com

Αποφάσισε τώρα, συνειδητά, πως η ζωή με τα παιδιά είναι ωραία.

Βασίσου στη διαίσθησή σου, σε αυτή την εσωτερική φωνή που ξέρει καλύτερα από κάθε ειδικό τι είναι καλύτερο για σένα και την οικογένειά σου.

Γέλα όσο πιο συχνά μπορείς, με κάθε αφορμή, ακόμη και αν χρειάζεται να διαβάζεις ανέκδοτα ή να βλέπεις κωμωδίες. Το γέλιο είναι βάλσαμο.

Δώσε την ενέργειά σου σε ό,τι αληθινά επιθυμείς (και όχι σε ό,τι σε φοβίζει, σε αδειάζει, σε κλείνει στο καβούκι σου).

Επικεντρώσου στα θετικά χαρακτηριστικά και επιτεύγματα των παιδιών σου, στις μικρές και μεγάλες καθημερινές νίκες τους. Mε τον τρόπο αυτό τα βοηθάς να βρουν τη δική τους θέση στον ήλιο.

Ζήτα βοήθεια! Υπάρχουν γύρω σου φίλοι, συγγενείς, ειδικοί, επαγγελματίες, συνάδελφοι, άνθρωποι που μπορούν να συνεισφέρουν —αρκεί να το ζητήσεις όταν χρειάζεται.

Ηρέμησε συνειδητά τον νου σου όταν φλυαρεί και ρίχνει λάδι στη φωτιά των χειρότερων φόβων σου. Συνειδητοποίησε πόσο συχνά τρομοκρατείς τον εαυτό σου βομβαρδίζοντάς τον με σενάρια καταστροφής κάθε είδους. Η καλλιέργεια του φόβου είναι μια ακόμη παγίδα και δεν έχει σχέση με την πραγματικά ρεαλιστική δράση και προετοιμασία.

Θυμήσου ποια/ποιος ήσουν πριν γίνεις μαμά/μπαμπάς και ποια/ποιος πραγματικά είσαι πέρα από το να είσαι γονιός.

Ισορρόπησε την ανάγκη σου να ελέγχεις τα παιδιά και τις καταστάσεις στην οικογενειακή ζωή με μια γερή δόση χιούμορ και αυτοσαρκασμού.

Κράτα ζωντανή τη φλόγα του έρωτα ανάμεσα σε σένα και τον σύντροφό σου. Είναι το καλύτερο δώρο για τα παιδιά σου. Aν είσαι μόνος ή μόνη, δώσε στον εαυτό σου το δικαίωμα να ερωτευθεί ξανά.

Λύσε χωρίς ενδοιασμούς τα δεσμά που σε κρατούν ακινητοποιημένο σε αρνητικές πεποιθήσεις, καταστάσεις από το παρελθόν, παρωχημένα στερεότυπα, «πρέπει» και αντιλήψεις ξένες προς τις αρχές και τις αξίες σου.

Μείνε σταθερός στον λόγο σου. Το «όχι» σου να είναι πραγματικό «όχι», όπως και το «ναι» σου να είναι πραγματικό «ναι». Τα παιδιά θα λατρέψουν τη σταθερότητα και την αξιοπιστία σου, ακόμη και αν διαφωνούν μαζί σου.

Νιώσε τα συναισθήματά σου, όποια και αν είναι, χωρίς να κρύβεσαι πίσω από το δάχτυλό σου. Μετά απελευθερώσου συγχωρώντας τον εαυτό σου και τους άλλους και προχώρα παρακάτω.

Ξεβολέψου για τα καλά όταν πρόκειται να μάθεις στα παιδιά σου, έμπρακτα, με την ίδια σου τη στάση, μια δεξιότητα ή συμπεριφορά που θα τα βοηθήσει στην πορεία της ζωής τους. Αν θέλεις να πιστέψουν στα οφέλη της γυμναστικής, σήκω από τον καναπέ και γυμνάσου πρώτος εσύ. Αν θέλεις να γίνουν δημιουργικά και δραστήρια, πρώτος εσύ κλείσε την τηλεόραση και κάνε κάτι δημιουργικό.

Οραματίσου την οικογενειακή ζωή όπως θα ήθελες να είναι και μετά σήκωσε τα μανίκια για να κάνεις τη φαντασία σου πραγματικότητα.

Πάρε τα μαθήματα που σου φέρνει η ζωή και τα ίδια σου τα παιδιά, ακόμη και αν ο εγωισμός σου κλονίζεται. Παραδέξου τα λάθη σου, ζήτα συγνώμη, άλλαξε συμπεριφορά και συνέχισε τη ζωή ανανεωμένος.

Ρύθμισε με μαεστρία τον χρόνο σου για να προσφέρεις αποκλειστικά στον εαυτό σου μερικές στιγμές μοναχικότητας και ηρεμίας μέσα στην καθημερινότητα: λίγες βαθιές αναπνοές, ένα κομμάτι από την αγαπημένη σου σοκολάτα, μια βολτίτσα...

Συνδέσου οπωσδήποτε με ανθρώπους που έχουν κοινά ενδιαφέροντα και ανησυχίες με σένα, γίνε μέλος σε ένα ευρύτερο δίκτυο (φυσικό και ψηφιακό) και —βεβαίως— γίνε συνδρομητής στο Newagemama.com και στη σελίδα μας στο fb. Είναι δωρεάν και σε βοηθούν να κρατάς ανοιχτή την πύλη προς το καινούργιο και το καλύτερο.

Ταξίδεψε όπου μπορείς με τα παιδιά, για να γνωρίσετε μαζί τη χαρά της περιπέτειας και της ανακάλυψης του καινούργιου.

Υπερασπίσου ενεργά, όπου χρειάζεται, τα δικαιώματα των παιδιών σου. Κάνε το έμπρακτα και μπροστά τους. Θα θυμούνται πάντα ότι η οικογένειά τους τα υποστηρίζει.

Φρόντισε τον εαυτό σου με αγάπη και σεβασμό όπως φροντίζεις και τα παιδιά σου. Μέρος της φροντίδας είναι και η αποδοχή πως δεν υπάρχουν τέλειοι γονείς.

Χόρεψε με τα παιδιά και τον σύντροφό σου μέχρι να βγει στην επιφάνεια χαρούμενο και ευχαριστημένο το παιδί που κρύβεις μέσα σου.

Ψάξε να βρεις την άκρη σε ό,τι σε απασχολεί αντλώντας πληροφορίες από πηγές, ρωτώντας τους κατάλληλους ανθρώπους, αναπτύσσοντας δραστηριότητα για να βελτιώσεις την ποιότητα της ζωής σου. Με τη στάση σου αυτή μαθαίνεις στα παιδιά να είναι δραστήρια και δυναμικά, όχι παθητικά και μεμψίμοιρα.

Ώθησε τα παιδιά σου προς την ανεξαρτησία και την προσωπική τους ολοκλήρωση, ακόμη και αν δε συμφωνείς με τις επιλογές τους. Αυτή είναι η πιο ακλόνητη απόδειξη σεβασμού στην προσωπικότητά τους.

Γονείς

ΠΗΓΗ: newagemama.com (09.08.2013)
ΕΙΚΟΝΑ: wallpaper2018.org

Τα καταπληκτικά πράγματα που κάνουν οι καταπληκτικοί γονείς

Της Λίζας Βάρβογλη

Ψυχολόγος, συγγραφέας

Οι καταπληκτικοί γονείς κάνουν καταπληκτικά πράγματα. Και δεν εννοώ περίπλοκα, δύσκολα ή κάτι τέτοιο, αλλά πράγματα που έχουν καταπληκτική επίδραση στα παιδιά τους:

1. Τονώνουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού

Τι πιο καταπληκτικό πράγμα για ένα παιδί από το να ακούσει τον γονιό του να του λέει «πιστεύω σε εσένα!». Θα μου πείτε «σιγά το πράγμα»; Δοκιμάστε να το πείτε στο παιδί σας, και να το εννοείτε, και θα δείτε το χαμόγελό του, τη σιγουριά στον εαυτό του και τη διαφορά στη συμπεριφορά του. Αν το κάνετε κάθε μέρα, το παιδί σας θα γίνεται όλο και καλύτερο.

2. Καθοδηγούν, ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν

Δεν πιέζουν διαρκώς το παιδί. Όλοι οι γονείς επιθυμούν να δουν το παιδί τους καλό μαθητή, επιτυχημένο στη ζωή του, αλλά δε χρησιμοποιούν όλοι τη σωστή μέθοδο. Συχνά πολλοί γονείς που έχουν κουραστεί να παρακαλάνε το παιδί τους να διαβάσει καταφεύγουν σε απειλές, τιμωρίες ή δωροδοκίες. Οι τακτικές αυτές μπορεί να έχουν κάποιο αποτέλεσμα, στο τέλος όμως παύουν να έχουν ισχύ και να λειτουργούν και το παιδί απλώς δε μαθαίνει να διαβάζει ή να κάνει αυτό που πρέπει και, βέβαια, δε μαθαίνει να νιώθει καλά για τον εαυτό του.

3. Επιτρέπουν στο παιδί να έχει κάποιον έλεγχο στη ζωή του και μια δόση ανεξαρτησίας

Οι καταπληκτικοί γονείς επιβλέπουν τις εργασίες για το σπίτι (αλλά δεν τις κάνουν οι ίδιοι), επιτρέπουν στο παιδί να διαλέξει τους φίλους του, το αφήνουν να κάνει μια δραστηριότητα που αγαπάει και του δίνουν επιλογές. Φυσικά δεν είναι πάντα εύκολο να βρει κανείς τη χρυσή τομή ανάμεσα στο «βοηθώ» και στο «αφήνω το παιδί ανεξάρτητο». Πάντα υπάρχουν παράγοντες που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη, όμως, σε γενικές γραμμές, η ιδέα είναι να βοηθά και να παρεμβαίνει ο γονιός τόσο όσο χρειάζεται για να διδάξει στο παιδί να κάνει κάποιο πράγμα μόνο του.

4. Διδάσκουν στο παιδί με τις πράξεις και τη συμπεριφορά τους, όχι με τα λόγια τους

Οι καταπληκτικοί γονείς ξέρουν ότι αν θέλουν το παιδί τους να μη χτυπάει το μικρό του αδερφάκι, δε θα πρέπει οι ίδιοι να το χτυπούν για τιμωρία. Αν θέλουν το παιδί τους να είναι ευγενικό, δεν αρκεί να του υπενθυμίζουν να λέει «ευχαριστώ» και «παρακαλώ», θα πρέπει οι ίδιοι να είναι ευγενικοί με τους ανθρώπους γύρω τους. Η συμπεριφορά του γονιού έχει μεγαλύτερη δύναμη στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς του παιδιού απ’ ό,τι τα λόγια του.



5. Σέβονται το παιδί και του φέρονται καλά

Αυτό σημαίνει ότι δε μειώνουν, δεν ακυρώνουν, δεν υποβιβάζουν ούτε κοροϊδεύουν ή φέρονται με κακό τρόπο στο παιδί. Ωστόσο, αν ο γονιός νευριάσει και βάλει τις φωνές, θα πρέπει να θυμηθεί ότι αυτό είναι ανθρώπινο και να εξηγήσει στο παιδί πως η δική του συμπεριφορά τον επηρέασε και τον έκανε να βάλει τις φωνές και ότι στο τέλος έγινε αυτό που έπρεπε. Ο γονιός που σέβεται το παιδί θα πρέπει να του πει: «Δεν είναι καλύτερα να συνεννοούμαστε με λόγια και να γίνονται αυτά που πρέπει με ωραίο και ήρεμο τρόπο, χωρίς φωνές; Ας συνεργαστούμε για να το καταφέρουμε!».

6. Δείχνουν την αγάπη τους στο παιδί καθημερινά

Κανένα παιδί δεν το έβλαψε η πολλή αγάπη. Η έλλειψη ορίων βλάπτει και η υπερπροστασία. Οι καταπληκτικοί γονείς θυμούνται να λένε στο παιδί τους «σε αγαπώ», να το αγκαλιάζουν, να το φιλάνε ή να του δείχνουν με διάφορους μικρούς τρόπους ότι το νοιάζονται και το αγαπάνε.

7. Ξέρουν πότε πρέπει να πουν συγνώμη

Ακόμα και οι γονείς μπορεί να κάνουν λάθος, να παρασυρθούν από τα νεύρα τους, να ξεφύγουν σε κάτι. Μην το κουκουλώσετε, μην παραστήσετε ότι δε συνέβη. Ζητήστε από το παιδί συγγνώμη. Με αυτό τον τρόπο του δείχνετε ότι το σέβεστε, ότι αναλαμβάνετε την ευθύνη των πράξεών σας, αλλά γίνεστε και πρότυπο σωστής συμπεριφοράς, για να την υιοθετήσει και το ίδιο σε ανάλογες περιπτώσεις.

8. Βάζουν όρια

Οι καταπληκτικοί γονείς ξέρουν να βάζουν όρια. Να θυμάστε ότι άλλο πράγμα η τιμωρία, άλλο η οριοθέτηση. Τα όρια πάνε χέρι χέρι με την τάξη και την πειθαρχία, ιδιότητες που χρειάζεται το παιδί σε όλη του τη ζωή για να πετύχει. Για να γίνει κάποιος πετυχημένος καλλιτέχνης, επιστήμονας, ηθοποιός, αθλητής ή οτιδήποτε επιλέξει στη ζωή του, θα πρέπει να μάθει να βάζει όρια, να πειθαρχεί και να κάνει αυτό που πρέπει να κάνει. Δεν υπάρχει καλύτερη ηλικία για να μάθει κανείς αυτά τα πράγματα από την παιδική ηλικία. Βάζοντας όρια, εξάλλου, τα παιδιά δε γίνονται κακομαθημένα, μαθαίνουν να αισθάνονται χαρά και ευγνωμοσύνη, έχουν φίλους, έχουν καλύτερους τρόπους και γίνονται πιο ευτυχισμένοι ενήλικες.

9. Γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες του παιδιού

Οι καταπληκτικοί γονείς ξέρουν ότι το σημαντικό είναι να δώσουν προσοχή στις ανάγκες του παιδιού τους και όχι στο τι θέλουν οι ίδιοι για το παιδί. Μπορεί ο γονιός να επιθυμεί το παιδί του να είναι το πιο κοινωνικό στην τάξη (όπως ήταν ο ίδιος μικρός), αλλά το παιδί μπορεί να είναι δειλό και κλειστό. Σε αυτή την περίπτωση ο γονιός βλέπει ποια είναι η ανάγκη του παιδιού και πορεύεται σε αυτή την κατεύθυνση. Εδώ όμως ισχύει αυτό που έγραψα παραπάνω για την ενθάρρυνση και την υποστήριξη: ο γονιός βοηθάει το παιδί να βγει από το καβούκι του, να κάνει ένα βήμα παραπάνω, να δοκιμάσει κάτι το οποίο φοβάται.



10. Γνωρίζουν τους φίλους, τις δραστηριότητες, τα ενδιαφέροντα, τις επιθυμίες και τα άγχη του παιδιού

Με λίγα λόγια, οι καταπληκτικοί γονείς ξέρουν τι γίνεται στην κοινωνική και συναισθηματική ζωή του παιδιού τους και δεν περιμένουν να ενημερωθούν τυχαία από δασκάλους ή άλλους γονείς. Ήδη από τις μικρές ηλικίες καλό είναι να γνωρίζουν τους φίλους του παιδιού και τις οικογένειές τους, κάτι που είναι ακόμα πιο σημαντικό καθώς το παιδί μπαίνει στην εφηβεία.

11. Διδάσκουν στο παιδί τη χαρά της ζωής, ευγένεια, σεβασμό, ευγνωμοσύνη, κατανόηση για τους άλλους

Πέρα από το να είναι καλός μαθητής ή καλή μαθήτρια, ένα παιδί χρειάζεται και άλλες ιδιότητες που θα καθορίσουν την ποιότητα της ζωής του καθώς μεγαλώνει. Φυσικά χρειάζονται οι καλοί βαθμοί, τα πτυχία, τα μετάλλια, οι διακρίσεις, όμως χρειάζεται και ο καλός και πλούσιος κόσμος για να είναι το παιδί ευτυχισμένο και να γίνει ένας ισορροπημένος και ευτυχισμένος ενήλικας.

12. Αφιερώνουν χρόνο στο παιδί

Οι καταπληκτικοί γονείς, όσο πολυάσχολοι και αν είναι, αφιερώνουν ποιοτικό χρόνο στο παιδί τους: χρόνο για αγκαλιές, φιλιά, «πάλη» και γαργαλητό, φαγητό στο ίδιο τραπέζι, συζήτηση, παιχνίδι, ταινία, οτιδήποτε, όσο λίγη ώρα και αν κρατάει. Περνώντας χρόνο μαζί, εντείνεται ο συναισθηματικός δεσμός γονιού-παιδιού και αυτό είναι σημαντικό για την ψυχική υγεία του παιδιού είτε σήμερα που είναι μικρό είτε αύριο που θα είναι έφηβος και μεθαύριο ενήλικας.

13. Καλή επικοινωνία

Οι καταπληκτικοί γονείς έχουν καλή επικοινωνία με το παιδί τους. Θυμούνται να το ρωτήσουν κάθε μέρα πώς πέρασε στο σχολείο, τι έκανε, με ποιον έπαιξε, πώς πήγε σε κάποιο δύσκολο μάθημα, τι ωραίο έγινε. Δεν αφήνουν την ερώτηση στο γενικό και αόριστο «πώς πήγε το σχολείο σήμερα;», που θα φέρει την αναπόφευκτη μονολεκτική απάντηση «καλά». Οι καταπληκτικοί γονείς ξέρουν να κάθονται ήρεμα, χωρίς να ασχολούνται με το τηλέφωνο, το τάμπλετ ή τον υπολογιστή τους, και ακούνε τι έχει να πει το παιδί χωρίς να διακόπτουν. Ξέρουν να προσέχουν τι λέει και να μην του κάνουν κήρυγμα όλη την ώρα.

14. Διδάσκουν στο παιδί να διαχειρίζεται το στρες και το άγχος του

Οι καταπληκτικοί γονείς δε λένε «βλακείες, δεν υπάρχει λόγος να αγχώνεσαι», επειδή, για να το λέει το παιδί, προφανώς υπάρχει λόγος που φοβάται ή αγχώνεται. Ρόλος του γονιού είναι να αναγνωρίσει τι είναι αυτό που το στρεσάρει και να το βοηθήσει να διαχειριστεί το πρόβλημα, ώστε να μην έχει στρες. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν ο καλός ύπνος, η σωστή διατροφή, η άσκηση και η κίνηση, καθώς και διάφορες τεχνικές χαλάρωσης (βαθιές αναπνοές, η μουσική, η ζωγραφική κ.ά.).

Διαπαιδαγώγηση

ΠΗΓΗ: Dr. Λίζα Βάρβογλη (21.09.2015)
ΕΙΚΟΝΕΣ: kidsgo.com.cy

Η διδασκαλία και η μάθηση πρέπει να δημιουργούν χαρά

Μια εμπνευσμένη ομιλία της επί σαράντα χρόνια δασκάλας Ρίτα Πίρσον

Εκπαίδευση

ΠΗΓΗ: jkarantzis.blogspot.com (24.10.2013)

Η ανάγκη των παιδιών για ελεύθερο χρόνο και μη δομημένο παιχνίδι

Της Ελένης Σίγκου

Ψυχολόγος, Msc – Ειδίκευση στις Μαθησιακές Δυσκολίες, parentshelp.gr

Σε μια προσπάθεια βελτίωσης των σχολικών και ακαδημαϊκών επιδόσεων πολλές χώρες μελετούν και εφαρμόζουν μια σειρά μεταρρυθμίσεων όπως η επιμήκυνση της σχολικής ημέρας, η μείωση του χρόνου διακοπών και οποιαδήποτε άλλη παρέμβαση κρίνεται απαραίτητη για να βελτιωθούν οι βαθμολογίες στα τεστ και τις εξετάσεις. Το ερώτημα όμως είναι τι χάνεται όταν η ζωή ενός παιδιού γίνεται όλο και πιο προγραμματισμένη;

Έρευνα έδειξε πως τα παιδιά σήμερα έχουν τον μισό ελεύθερο χρόνο από αυτόν που είχαν πριν 30 χρόνια. Περνούν σχεδόν το σύνολο του χρόνου τους στο σχολείο, στη μελέτη και σε οργανωμένες δραστηριότητες με αποτέλεσμα να έχουν ελάχιστες ευκαιρίες για να είναι δημιουργικά ή να ανακαλύψουν τα δικά τους ενδιαφέροντα. Στον αντίποδα αυτών που θέλουν τα παιδιά να μεγαλώνουν με όσο γίνεται περισσότερο οργανωμένο πρόγραμμα, υπάρχουν ερευνητές που τονίζουν πως αν θέλουμε ευτυχισμένα παιδιά που να μπορούν να παράγουν και να έχουν ήθος, θα πρέπει να τους δίνουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο για δημιουργική έκφραση και παιχνίδι, όχι λιγότερο.

Τα περισσότερα προβλήματα στη ζωή δεν μπορούν να λυθούν με μαθηματικούς τύπους ή με την απομνημόνευση κειμένων που μάθαμε στο σχολείο. Απαιτούν σωστή κρίση, σοφία και δημιουργική ικανότητα, πράγματα που προέρχονται από τις εμπειρίες της ζωής. Για τα παιδιά αυτές οι εμπειρίες ενσωματώνονται στον ελεύθερο χρόνο και στο παιχνίδι.

Η σημασία του ελεύθερου χρόνου και του αδόμητου παιχνιδιού

Όλο και περισσότερες έρευνες τονίζουν τη σημασία που έχει στην κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών ο ελεύθερος χρόνος και το μη δομημένο παιχνίδι. Τις τελευταίες δεκαετίες πολλά παιδιά στερούνται ελεύθερο χρόνο και παιχνίδι γιατί υπερφορτώνονται με δραστηριότητες που, αν και έχουν σχεδιαστεί για να τους κάνουν καλό, αρκετά συχνά καταλήγουν να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.

Ως κοινωνία έχουμε δημιουργήσει την πεποίθηση ότι πρέπει να κάνουμε κάτι κάθε στιγμή, κάθε λεπτό, και κύριος αποδέκτης αυτής είναι τα παιδιά. Οι γονείς αισθάνονται υποχρεωμένοι να δίνουν στα παιδιά τους κάθε πλεονέκτημα (ακόμα και παραπάνω από αυτό που μπορούν να αντέξουν οικονομικά) για να γεμίσουν τις ώρες και τις μέρες τους με δραστηριότητες, ώστε να αποφύγουν τον μύθο που λέει «το να μην κάνεις τίποτα είναι χαμένος χρόνος».

Στην πραγματικότητα, όμως, ο ελεύθερος χρόνος για τα παιδιά είναι εξαιρετικά παραγωγικός και ουσιαστικός. Τις ελεύθερες ώρες τους τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να εξερευνήσουν τον κόσμο με τον δικό τους ρυθμό, να αναπτύξουν τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, να συμμετέχουν σε πράγματα που τα ίδια επιθυμούν να ακολουθήσουν, να δημιουργήσουν τη δική τους ευτυχία και να διαχειρίζονται λογικά τον χρόνο τους. Παράλληλα, το μη κατευθυνόμενο παιχνίδι βοηθά τα παιδιά να εργάζονται από κοινού, να μοιράζονται, να διαπραγματεύονται, να επιλύουν συγκρούσεις και να μαθαίνουν σημαντικές κοινωνικές δεξιότητες.

Από την άλλη πλευρά, όταν ο χρόνος και το παιχνίδι ελέγχεται από τους ενήλικες, τα παιδιά πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες των ενηλίκων και να συμμερίζονται τις δικές τους ανησυχίες. Έτσι χάνουν κάποια από τα οφέλη που τους προσφέρει ο ελεύθερος χρόνος και το αδόμητο παιχνίδι όπως είναι η ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της φαντασίας. Ο απρογραμμάτιστος χρόνος και το μη δομημένο παιχνίδι αποτελούν σημαντικές συνιστώσες της κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης και προστατεύουν τα παιδιά από τις συνέπειες της πίεσης και του άγχους.

Ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών είναι αυτός που δε σχεδιάζεται από κάποιον ενήλικα και είναι διαφορετικός από τις παθητικές δραστηριότητες αναψυχής (βιντεοπαιχνίδια, τηλεόραση) ή τις δομημένες εξωσχολικές δραστηριότητες και τα σπορ. Είναι οποιαδήποτε αδόμητη δραστηριότητα ενθαρρύνει τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους όπως είναι το παιχνίδι με τα λέγκο, τις κούκλες ή το ποδόσφαιρο στην αυλή από μια ομάδα παιδιών χωρίς την επίβλεψη ή την καθοδήγηση ενός προπονητή ή ενήλικα.

Ειδικοί στον χώρο της υγείας αναφέρουν πως όταν ένα παιδί ζει έναν εσπευσμένο τρόπο ζωής, ενώ την ίδια στιγμή στερείται ελεύθερο χρόνο, τότε μπορεί να γίνει πιο αγχωμένο, ανήσυχο, ακόμη και να παρουσιάσει σημάδια κατάθλιψης. Μπορεί να παρουσιάσει μια σειρά συμπτωμάτων όπως πονοκεφάλους, στομαχόπονους, αδυναμία συγκέντρωσης στο σχολείο και προβλήματα ύπνου. Μακροπρόθεσμα μπορεί να δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις για το τι θέλει να κάνει ή να μην έχει αυτοπεποίθηση. Ίσως το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι στερείται κάτι πολύ ιδιαίτερο: τη χαρά του να είναι απλώς παιδί...

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς

Η πρόκληση για τους γονείς είναι να βρουν την ισορροπία που επιτρέπει στα παιδιά να ανακαλύψουν τις δυνατότητές τους χωρίς να πιέζονται για να αποδώσουν καλά. Να καθοδηγούνται από τα πράγματα που τους αρέσουν να κάνουν παρά από το τι κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους τα άλλα παιδιά.

Τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες, έχουν τα δικά τους όρια στο άγχος και στην πίεση. Μερικά χειρίζονται πιο εύκολα τις πολλές δραστηριότητες, ενώ άλλα καταρρέουν γιατί δε θέλουν να περνούν τη ζωή τους από τη μια δραστηριότητα στην άλλη. Η συμμετοχή των παιδιών στο πώς θα γεμίσουν τον χρόνο τους είναι ιδιαίτερα σημαντική. Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν πώς αισθάνεται το παιδί με το πρόγραμμά του. Υπάρχουν μέρες που αισθάνεται υπερφορτωμένο; Εύχεται να είχε περισσότερο χρόνο για να παίξει με τους φίλους του ή απλά να χαλαρώσει μετά το σχολείο;

Όταν οι γονείς μοιράζονται μη προγραμματισμένο και αυθόρμητο χρόνο με τα παιδιά τους για παιχνίδι, συμβάλλουν με έναν υποστηρικτικό και παραγωγικό τρόπο στην ανάπτυξή τους, όπως θα συνέβαινε αν συμμετείχαν σε πολλά αθλήματα ή και άλλες δραστηριότητες υπό την επίβλεψη ενηλίκων.

Επειδή η κοινωνία που μεγαλώνουν τα παιδιά σήμερα υποτιμά τον ελεύθερο χρόνο, δε σημαίνει πως πρέπει να τους τον στερούμε κι εμείς οι ίδιοι. Οι γονείς πρέπει να θυμούνται πως τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να φορτίσουν τις μπαταρίες τους και να επεξεργαστούν αυτά που έχουν μάθει. Ο ελεύθερος χρόνος είναι αυτός που τους επιτρέπει να εξερευνούν, να μελετούν στην πράξη, να ονειροπολούν, να δημιουργούν και να καινοτομούν. Με λίγα λόγια, δεν πρέπει να ξεχνάμε να αφήνουμε τα παιδιά να είναι παιδιά!

Ελεύθερος χρόνος

ΠΗΓΗ: parentshelp.gr

Οι 20 καλύτερες συμβουλές για γονείς σύμφωνα με κορυφαίους παιδοψυχολόγους

Ένας από τους μεγαλύτερους ιστότοπους, το iVillage του δικτύου NBC, ζήτησε από τους καλύτερους Αμερικανούς παιδοψυχολόγους να επιλέξουν την πιο σημαντική συμβουλή που δίνουν στους γονείς-πελάτες τους. Έτσι δημιουργήθηκε η ακόλουθη λίστα:

1. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι είναι αυτό που σας λέει το παιδί

«Ο νούμερο 1 κανόνας είναι να θυμόμαστε ότι τα παιδιά εκφράζουν ό,τι σκέφτονται, νιώθουν και χρειάζονται μέσα από τη συμπεριφορά τους», σύμφωνα με τη δρα Σάρα Κλάγκσμπουργκ, ψυχοθεραπεύτρια στη Ν. Υόρκη. Ακόμα κι όταν κάνουν το αντίθετο από αυτό που ζητήσαμε, κάτι θέλουν να μας πουν. Δουλειά του γονιού είναι να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από κάθε συμπεριφορά.

2. Κλείστε το κινητό σας όταν μπαίνετε στο σπίτι

«Όταν περνάτε χρόνο με το παιδί, κάντε ό,τι είναι δυνατό για να είστε πραγματικά κοντά του —ακόμα και αν διαθέτετε μόνο ένα λεπτό», λέει ο δρ Ντέιβις. Το πιο πολύτιμο πράγμα που μπορείτε να προσφέρετε στα παιδιά σας είναι η προσοχή και ο χρόνος σας.

3. Να θυμάστε το «φαινόμενο του σπασμένου μπισκότου»

Για έναν ενήλικα το να σπάσει ένα μπισκότο δεν είναι και τίποτα σημαντικό. Για τα παιδιά όμως είναι μια ένδειξη ότι ο κόσμος έχει γυρίσει ανάποδα. Δεν το περιμένουν, δεν το επιθυμούν και δεν έχουν τον τρόπο να το διαχειριστούν. Σκεφτείτε το κάθε φορά που σπεύδετε να υποτιμήσετε τα συναισθήματα των παιδιών σας.

4. Βοηθήστε το παιδί να εκφράζει με λέξεις αυτό που νιώθει

Αντί να πείτε «γιατί πέταξες κάτω το παιχνίδι;», πείτε «πέταξες κάτω το παιχνίδι σου για να τραβήξεις την προσοχή της μαμάς; Ξέρω ότι θέλεις να παίξουμε μαζί αλλά πρέπει να περιμένεις λίγο μέχρι να αλλάξω πάνα στο αδερφάκι σου». Όταν το παιδί διαπιστώνει ότι αντιλαμβάνεστε τι ακριβώς του συμβαίνει, νιώθει ότι είστε κοντά του και το στηρίζετε.

5. Ρίξτε τους ρυθμούς

«Προσπαθήστε να επικρατούν στο σπίτι σας χαλαροί ρυθμοί», λέει η δρ Γιοχάνα Έργουιτζ, σύμβουλος γονέων στη μη κερδοσκοπική οργάνωση Resources for Infant Educators. Γιατί πρέπει να αλλάξετε πάνα στο μωρό μέσα σε μισό λεπτό; Αφιερώστε χρόνο σε ό,τι κάνετε, εξηγώντας στο παιδί τι συμβαίνει σε κάθε βήμα της διαδικασίας και περιμένοντας τη δική του αντίδραση. Με αυτό τον τρόπο, ακόμα και μια βαρετή δουλειά του σπιτιού μπορεί να γίνει μια ευκαιρία να δεθείτε με τα παιδιά σας και να τα κάνετε να σας εμπιστεύονται.



6. Μην αγχώνεστε όταν κλαίει

Το κλάμα δεν είναι κάτι κακό. Είναι ο τρόπος που έχουν τα παιδιά να αντιμετωπίζουν τις ορμόνες του στρες. Γι’ αυτό συνήθως νιώθουν πιο ήρεμα μετά από ένα κλάμα. Αντί να το παρακαλάτε να σταματήσει, εξηγήστε του ότι μπορεί να κλάψει, εάν αυτό θέλει, και ότι θα περιμένετε μέχρι να ηρεμήσει.

7. Σταματήστε να προσπαθείτε να γίνετε η «σούπερ μαμά»

«Ο τέλειος γονιός απλά δεν υπάρχει, γι’ αυτό αν προσπαθείτε να γίνετε τέλεια μαμά θα καταλήξετε να νιώθετε απογοητευμένη τόσο από τον εαυτό σας όσο και από το παιδί σας», λέει η Σούζαν Λάντον, οικογενειακή θεραπεύτρια στο Λος Άντζελες. Αποδεχτείτε ότι θα κάνετε λάθη και θα μαθαίνετε από αυτά. Σταματήστε να συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλες μαμάδες. Ούτε εκείνες είναι τέλειες, όπως νομίζετε.

8. Αρχίστε να συνηθίζετε να ζείτε με ενοχές

Το να μεγαλώνεις παιδιά είναι άθλημα αντοχής, όχι ταχύτητας. Αν επιλέξετε να πιείτε καφέ με τις φίλες σας αντί να πάτε το παιδί να δει τη νέα ταινία της Disney, αποδεχτείτε το και φροντίστε να αναπληρώσετε την επόμενη μέρα ή έστω... κάποια μέρα! Μην ξεχνάτε ότι η δική σας ευτυχία είναι εξίσου σημαντική.

9. Παραδεχτείτε τα λάθη σας

Αν πιστεύετε ότι βάλατε τις φωνές χωρίς λόγο, τραβήξατε το παιδί από το χέρι πολύ απότομα ή είπατε κάτι που δεν έπρεπε, δώστε λίγο χρόνο στον εαυτό σας να ηρεμήσει και μετά εξηγήστε στο παιδί τι ακριβώς συνέβη. Αν θέλετε να λέει «συγνώμη» όταν κάνει λάθη, θα πρέπει πρώτα να το ακούσει από εσάς.

10. Αφήστε το παιδί να αναπτύξει τη δική του προσωπικότητα

Αντί να επιδιώκετε να «χτίσετε» τον χαρακτήρα του παιδιού σας, προσπαθήστε να ανακαλύψετε ποιος είναι και αποδεχτείτε τον, ακόμα κι αν δεν είναι αυτό ακριβώς που είχατε στον νου σας.

11. Δώστε του τον έλεγχο σε κάποια πράγματα

Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώθουν ότι κρατούν το τιμόνι της ζωής τους. Κάποια στιγμή, μάλιστα, θα πρέπει να το κάνουν στ’ αλήθεια, γι’ αυτό βοηθήστε τα να προετοιμαστούν. Δώστε τη δυνατότητα στο παιδί να διαλέγει, αλλά μέσα από έναν μικρό αριθμό επιλογών (π.χ. «θέλεις αύριο να φάμε αρακά ή φασολάκια;»). Η ηλικία του παιδιού θα καθορίσει πόση «εξουσία» θα του αφήσετε.

12. Διδάξτε του πώς να διαχειρίζεται την απογοήτευση

Η ζωή είναι γεμάτη απογοητεύσεις και το παιδί πρέπει να το μάθει αυτό από μικρή ηλικία. Ακόμα κι αν σας είναι δύσκολο να το βλέπετε να πικραίνεται, αφήστε το να το βιώσει. Αν, για παράδειγμα, ο πύργος που φτιάχνει με τα τουβλάκια του γκρεμιστεί, κατανοήστε πόσο δυσάρεστο είναι για το παιδί (βλ. Νο 3), αφήστε το να κλάψει εάν θέλει (βλ. Νο 6) και δείξτε του με ποιον τρόπο μπορεί να τον ξαναφτιάξει πιο γερό!

13. Ο ύπνος είναι σημαντικός

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για την εξέλιξη του εγκεφάλου, τη συγκέντρωση, την ανάπτυξη και την ξεκούραση του παιδιού.

14. Ποτέ μην προσπαθήσετε να εξαπατήσετε ένα παιδί

Μην του πείτε ότι πηγαίνετε στον παιδότοπο ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται να πάτε στον οδοντίατρο. Ακόμη κι αν η αλήθεια το αναστατώσει, είναι πιο σημαντικό να ξέρει ότι μπορεί πάντα να σας εμπιστεύεται, αλλά και να προετοιμάζεται ψυχολογικά για ό,τι πρόκειται να αντιμετωπίσει.

15. Οι εκρήξεις θυμού δε σημαίνουν ότι κάνετε κάτι λάθος

Να θυμάστε ότι η συμπεριφορά του παιδιού δεν αντικατοπτρίζει σε κάθε περίπτωση τη δική σας δουλειά ως γονιό. Ακόμη κι αν χτυπιέται στο πάτωμα στον διάδρομο του σουπερμάρκετ ή αρνείται πεισματικά να βγει από το αυτοκίνητο μπροστά σε όλο τον κόσμο, κανείς δε σκέφτεται ότι είστε κακή μαμά. Ίσως απλώς να πεινάει ή να νυστάζει.

16. Κάποια πράγματα πρέπει να είναι σταθερά

Το καθημερινό πρόγραμμα και η ρουτίνα κάνουν τα παιδιά να νιώθουν ασφάλεια, γιατί έχουν ανάγκη να ξέρουν ότι κάποια πράγματα είναι απολύτως προβλέψιμα. Το ίδιο ισχύει και σε ό,τι αφορά τα θέματα πειθαρχίας. Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν ποιοι είναι οι κανόνες και ότι ισχύουν κάθε φορά.

17. Διαλέξτε ποιες μάχες θα δώσετε

Πειράζει πραγματικά αν θέλει να βάλει πάλι το ίδιο μπλουζάκι; Ή αν πιάσει την πίτα με το χέρι στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι με τα πεθερικά; Σκεφτείτε πότε κάτι είναι τόσο σημαντικό που σηκώνει αντιρρήσεις και πότε μπορείτε απλώς να αφήσετε το παιδί να κάνει ό,τι το ευχαριστεί.

18. Μη λέτε σε ένα παιδί τι πρέπει να νιώθει

Πόσες φορές δε λέμε «δεν έχεις τίποτα», ενώ έχει μόλις πέσει και χτυπήσει; Συνήθως το κάνουμε με την ελπίδα ότι υποβιβάζοντας τη σημασία ενός γεγονότος θα βοηθήσουμε το παιδί να το χειριστεί πιο εύκολα. Έτσι, όμως, δε θα μάθουμε ποτέ τι πραγματικά νιώθει το παιδί μας.

19. Μην τα παίρνετε όλα σοβαρά

Οι πιο πολλοί γονείς διαπιστώνουν ότι όλα κυλούν πιο εύκολα με το δεύτερο παιδί τους, επειδή έχουν λιγότερο άγχος και αγωνία για ό,τι γίνεται και περισσότερη διάθεση να απολαύσουν κάθε στιγμή μαζί του. Θυμηθείτε: ποτέ δεν υπάρχει ο σωστός ή ο λάθος τρόπος. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και φροντίστε να περνάτε καλά κάθε μέρα σας ως γονιός.

20. Οι αγκαλιές και τα φιλιά κάνουν μόνο καλό

Αν θέλετε το παιδί σας όταν θα βγει μόνο του στον κόσμο να νιώθει ασφάλεια, ενθουσιασμό και αυτοεκτίμηση, μην ξεχνάτε ποτέ να κάνετε κάθε μέρα τέσσερα πράγματα: να το κοιτάτε στα μάτια, να το αγκαλιάζετε, να το φιλάτε και να του λέτε «σ’ αγαπώ».

Διαπαιδαγώγηση

ΠΗΓΗ: dinfo.gr (23.04.2018)

Μια γόμα και μια ξύστρα

Συνέντευξη με τον Ευγένιο Τριβιζά

Συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας, καθηγητής Εγκληματολογίας στο πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στην Αγγλία

— Γιατί βαριούνται τα παιδιά στην τάξη;

— Επειδή τα μαθήματα είναι ως επί το πλείστον κουραστικά και βαρετά. Η διαδικασία της μάθησης θα μπορούσε να γίνει πολύ πιο ελκυστική αν μπολιαζόταν με χιούμορ και φαντασία.

— Τι κάνει ο δάσκαλος όταν βλέπει ορθογραφικά λάθη;

— Σκέφτεται ότι σοβαρότερα από τα ορθογραφικά είναι τα λάθη της ζωής και από αυτά πρέπει να προφυλάξει κυρίως τους μαθητές του.

— Σε μια σχολική κασετίνα τι υλικά θα βάζατε;

— Μια γόμα που σβήνει τα δάκρυα και μια ξύστρα για ουρανοξύστες.

— Το πιο πολύτιμο δώρο για τα παιδιά;

— Ο χρόνος που τους αφιερώνουμε.



— Τι συμβαίνει όταν πεθαίνει η παιδικότητα;

— Δεν πεθαίνει. Κρύβεται ντροπιασμένη ή φοβισμένη και περιμένει τη στιγμή που θα απαλλαγούμε από την έπαρση της σοβαροφάνειας.

— Όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας;

— «Όταν η παιδικότητα πεθαίνει, το πτώμα της το αποκαλούμε ενηλικίωση», είχε σχολιάσει κάποιος. Το τραγικό είναι ότι συχνά χάνουμε την παιδικότητά μας χωρίς να αποκτήσουμε ωριμότητα. Ευτυχώς ποτέ δεν είναι αργά να απαλλαγούμε από τις παρωπίδες τις σοβαροφάνειας και να ξαναγίνουμε παιδιά. Να ξαναβρούμε δηλαδή τη φρεσκάδα της ματιάς, την πίστη ότι πάντα υπάρχει ελπίδα, ότι μπορούμε να νικήσουμε τους δράκους που μας απειλούν και τους γίγαντες που μας δυναστεύουν. Κι αυτό επειδή οι αναμνήσεις, τα σκιρτήματα, τα πρωτόγνωρα συναισθήματα της παιδικής μας ηλικίας δεν είναι πουκάμισο φιδιού το οποίο αποβάλλουμε όταν ενηλικιωνόμαστε, αλλά ένας θησαυρός που μας συνοδεύει σε όλη μας τη ζωή. Μπορεί τον θησαυρό να τον έχουμε παραμελήσει, αγνοήσει ή λησμονήσει, αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν εξακολουθεί να υπάρχει και να περιμένει τη στιγμή που θα τον ξαναβρούμε.

ΓονείςΕκπαίδευση

ΠΗΓΗ: presspublica.gr (11.09.2015) / Γιώργος Κιούσης