30 Ιαν 2017

Μην τα βοηθάτε διαρκώς στα μαθήματα!

Του Γιώργου Καρουζάκη
Δημοσιογράφος

«Εάν θέλετε τα παιδιά σας να προοδεύσουν στο σχολείο, μην τα βοηθάτε διαρκώς να κάνουν τα μαθήματά τους», σημειώνεται σε πρόσφατες έρευνες, οι οποίες αποδεικνύουν ότι η υπερβολική ενασχόληση των γονιών με τα μαθήματα των παιδιών έχει, τελικά, αρνητική επίπτωση στην ανάπτυξή τους και στην κατάκτηση της γνώσης, αφού οι μαθητές αισθάνονται ότι δεν είναι ικανοί να τα καταφέρουν μόνοι τους.

Οι εκπαιδευτικοί εξηγούν ότι μερικοί γονείς γράφουν οι ίδιοι τις σχολικές εργασίες, ενώ η εμπλοκή στην εκπαίδευση των παιδιών είναι τόσο μεγάλη, που φτάνει στο σημείο να στέλνουν στους εκπαιδευτικούς μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ανά πάσα στιγμή, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα, για να ρωτήσουν λεπτομέρειες σχετικά με την εργασία που έχει να κάνει το παιδί τους.

Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη των μαθητών από αυτού του είδους τη γονική βοήθεια μπορεί να είναι πιο σοβαρά απ’ όσο μπορεί να φανταστεί κάποιος. Οι γονείς εκφράζουν τελικά, με αυτήν την επίμονη ενασχόληση, τη μεγάλη σημασία που έχει για εκείνους η επιτυχία των παιδιών τους στο σχολείο με μια συμπεριφορά η οποία ενδέχεται να προκαλέσει στα παιδιά διαφόρων ειδών αντιδράσεις: κρίσεις άγχους, ενίσχυση ναρκισσιστικών τάσεων, έλλειψη επιμονής στην κατάκτηση —με τη δική τους προσπάθεια— της γνώσης.



Σύμφωνα με τη μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, τα παιδιά με ηλικία μεγαλύτερη των εννέα ετών προσλαμβάνουν την εμπλοκή των γονιών στην ολοκλήρωση των εργασιών τους ως ένδειξη δικής τους ανικανότητας. Η βοήθεια σε ένα παιδί μπορεί να είναι χρήσιμη στα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσής του, λένε οι ερευνητές, αλλά οι γονείς θα πρέπει, καθώς το παιδί τους μεγαλώνει, να προσαρμόσουν την υποστήριξή τους και να το βοηθούν μόνο αν εκείνο το ζητά.

Όσο για τη συμμετοχή των γονέων στις εργασίες των εφήβων, αυτή θεωρείται μόνο επιζήμια, δεδομένου ότι το παιδί πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται τον φόρτο των εργασιών του, να μάθει να είναι αυτόνομο και να γνωρίζει ότι ευθύνεται για τη βαθμολογία του.

Τέλος, τονίζουν οι ερευνητές, δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ τον χρυσό κανόνα της επιτυχούς εκπαίδευσης: ο ρόλος των γονιών δεν είναι να βοηθούν τα παιδιά τους να πετυχαίνουν εύκολα έναν στόχο σήμερα, αλλά να συνδράμουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων εκείνων που θα τους επιτρέψουν αργότερα να λύνουν τα προβλήματά τους χωρίς τη βοήθεια των γονιών.

ΔιαπαιδαγώγησηΣχολικά μαθήματα

22 Ιαν 2017

Ανατροφή παιδιών ή γονιών;

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου
Ψυχολόγος, ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια

«Δεν έχει αυξηθεί το μπούλινγκ στα σχολεία;», «Δεν έχει χαλάσει η εκπαίδευση;», «Τι να κάνουμε με τη μικρή που τσιρίζει;», «Έχουν αγριέψει οι εποχές, τα παιδιά μας κινδυνεύουν», είναι μερικές από τις φράσεις που άκουσα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού από γονείς με μικρά παιδιά μόλις πληροφορούνταν την ιδιότητά μου. Είναι άξιο παρατήρησης ότι κάθε φορά που υπάρχει στην παρέα κάποιος ψυχολόγος οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να ανοιχτούν, να εξωτερικεύσουν τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους. Και είναι λογικό. Υπάρχει πολύ μεγάλη ανάγκη για στήριξη, κατανόηση, ένα αφτί να τα πεις, και μάλιστα ένα αφτί που νιώθεις ότι κάτι ξέρει παραπάνω από έναν απλό φίλο.

Ωστόσο, αυτό που είναι έντονο πλέον είναι ότι οι άνθρωποι ανοίγουν σοβαρές συζητήσεις χωρίς να τις παίρνουν στα σοβαρά και χωρίς να θέλουν να μετακινηθούν. Τα παιδιά τους, ως διά μαγείας, ναι· εκείνοι όχι.

Είναι δύσκολο να είσαι γονιός. Πάντα ήταν. Παρ’ ότι οι τωρινοί γονείς διεκδικούν έναν μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας, λέγοντας γενικά και αόριστα ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει. Φυσικά και έχουν αλλάξει. Αλλά και οι γονείς έχουν αλλάξει. Αυτό που δε γίνεται αντικείμενο βαθύτερης κατανόησης είναι ότι το χρέος δεν είναι να μεγαλώσουμε μόνο παιδιά. Το χρέος μας είναι να μεγαλώσουμε τον εαυτό μας. Αυτό έχει αλλάξει συγκριτικά με τις προηγούμενες γενιές, οι οποίες όχι ότι κατόρθωναν πολλά πράγματα σε βάθος, άντεχαν όμως σε μεγαλύτερες πιέσεις και προσαρμόζονταν στη διευρυμένη πυρηνική οικογένεια τηρώντας θεσμούς και παραδόσεις.

«Μα δεν είναι εγωιστικό να ασχολούμαι με μένα και όχι με το παιδί μου;» με ρώτησε μια νεαρή μητέρα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη παρερμηνεία που γίνεται. Η έννοια «ασχολούμαι με τον εαυτό μου» φαντάζει σαν την επιστροφή σε μια ξέφρενη εφηβεία. Ενώ θα έπρεπε να γίνεται αντιληπτή ως η μεγαλύτερη κληρονομιά που θα αφήσουμε στα παιδιά μας. Η στροφή στον εαυτό οφείλει να πολλαπλασιάζει τελικά τον χώρο για να μπουν μέσα τα μέλη του οικογένειας και όχι να αποκλείει τη δίοδο της επαφής. Άλλωστε το παράδειγμα μορφώνει, όχι η συμβουλή.

Τι σημαίνει —πρακτικά— ασχολούμαι με τον εαυτό μου; Πόσα από τα ερωτήματα που ταλανίζουν τους γονείς αφορούν τον εαυτό τους και όχι τα παιδιά τους; Γιατί φοβούνται τόσο πολύ κάποιοι γονείς και γιατί αναζητούν εχθρούς και όχι συμμάχους στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους; Πώς γίνεται να υπάρχει κακός δάσκαλος, κακός αστυνομικός, κακός παπάς, κακοί γείτονες, κακοί φίλοι και τελικά μόνο οι γονείς να μένουν ανεπηρέαστα καλοί; Πώς γίνεται να απαιτούν τα παιδιά τους να ακούν τις συμβουλές τους, τη στιγμή που οι περισσότεροι δεν αντέχουν να ακούσουν κάτι για τον εαυτό τους; Ποιος μας είπε ότι άπαξ και δημιουργήσαμε οικογένεια είμαστε και αρκετά ώριμοι ή και ικανοί να διαχειριστούμε τα πάντα; Και πώς ζητάμε από τα παιδιά μας να μεγαλώσουν τη στιγμή που η μεγαλύτερη δυσκολία αυτής της κοινωνίας είναι να μεγαλώσει;

Μεγαλώνω δε σημαίνει ψηλώνω. Μεγαλώνω σημαίνει αποκτώ επαφή με την ψυχική μου πραγματικότητα. Με τις δυσκολίες μου, τις αμφιθυμίες μου, τους παλιμπαιδισμούς μου, με τις λογικές και παράλογες ανάγκες μου. Με το παρελθόν μου.
Μεγαλώνω σημαίνει κόβω τον ομφάλιο λώρο. Δεν παίρνω χρήματα από τους γονείς μου στα 40 μου, όση κρίση κι αν έχουμε. Δεν τους παίρνω τηλέφωνο κάθε ώρα για να μιλήσω για τα προβλήματά μου ούτε τους ζητώ συνέχεια να με ξελασπώνουν.
Μεγαλώνω σημαίνει αντιλαμβάνομαι ότι μπορεί να μην έχω τη ζωή που φαντάστηκα αλλά αυτή είναι η ζωή —και την παλεύω.
Μεγαλώνω σημαίνει ζητώ συγγνώμη.
Μεγαλώνω σημαίνει αποκτώ δική μου ζωή. Πραγματική. Δε συνεχίζω τη ζωή των γονιών μου, δεν κλέβω τη ζωή των παιδιών μου, ούτε κληρονομώ τις συνήθειες του άντρα ή της γυναίκας μου, ούτε γινόμαστε όλοι μαζί ένας διαγενεαλογικός χυλός όπου το παιδί δεν ξέρει εάν η γιαγιά είναι μαμά και εάν η μαμά είναι το παιδί.
Μεγαλώνω σημαίνει αντιμετωπίζω κατάματα τη σεξουαλικότητά μου και τις ευθύνες μου. Χωρίς ενοχές αλλά και χωρίς να μας ανήκει ο κόσμος.

Δεν είναι τυχαίο που όταν μετατίθεται το βάρος από τα παιδιά στον εαυτό μας, οι περισσότεροι αλλάζουν κουβέντα. Διότι, όπως είπε γλαφυρά και ένας μπαμπάς, «έλα, καλοκαίρι είναι, μη μας βάζεις δύσκολα»...

Γονείς

Είχε κακοποιηθεί ως παιδί και έπραξε το ίδιο

Είναι ιδιαίτερα ψυχοφθόρο, αλλά η διαδικασία επαναλαμβάνεται κάθε φορά που έρχεται στο φως μια υπόθεση κακοποίησης παιδιού. Οι άνθρωποι στο «Χαμόγελο του Παιδιού», έχοντας ενημερωθεί για τα στοιχεία του περιστατικού, ξεφυλλίζουν τα αρχεία τους για τυχόν καταγγελίες σε σχέση με το συγκεκριμένο οικογενειακό περιβάλλον. Μήπως είχαν δεχθεί καταγγελία για κακοποίηση του παιδιού στο παρελθόν, αλλά οι Αρχές είχαν κωλυσιεργήσει; Μήπως θα μπορούσε η τραγική κατάληξη να είχε αποφευχθεί;



Προχθές (10.01.2017) η αναζήτηση αυτή κατέληξε σε μια συγκλονιστική αποκάλυψη. Το «Χαμόγελο του Παιδιού» είχε ενημερωθεί για μια τραγική υπόθεση κακοποίησης. Ένα αγοράκι μόλις 2,5 ετών από τη Σκάλα Λακωνίας είχε μεταφερθεί εσπευσμένα στο Παναρκαδικό Νοσοκομείο Τρίπολης με σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και μώλωπες. Οι γιατροί, εκτιμώντας την κατάστασή του, έκριναν ότι έπρεπε να διακομιστεί επειγόντως στο Νοσοκομείο Παίδων Αγλαΐα Κυριακού. Εκεί νοσηλεύεται μέχρι σήμερα σε κρίσιμη κατάσταση στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Το παιδί φέρεται να έχει πέσει θύμα κακοποίησης της 23χρονης μητέρας του και του 54χρονου συντρόφου της, οι οποίοι συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα με την κατηγορία της κακοποίησης ανηλίκου.

Αμέσως το «Χαμόγελο του Παιδιού» δήλωσε διαθεσιμότητα για παροχή βοήθειας στο παιδί. Παράλληλα έλεγξε εάν η οικογένεια είχε απασχολήσει την οργάνωση στο παρελθόν. Τότε βρέθηκε ότι το 2006 είχε υπάρξει ανώνυμη καταγγελία από ευαισθητοποιημένο πολίτη στην «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056» για την κακοποίηση και παραμέληση μιας 11χρονης από τον ίδιο της τον πατέρα σε περιοχή της Λακωνίας. Είχαν ενημερωθεί οι αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες και οι αρχές της περιοχής, όμως τελικά το κοριτσάκι δεν απομακρύνθηκε από το ακατάλληλο περιβάλλον όπου ζούσε. Εκείνη η 11χρονη, σύμφωνα με το «Χαμόγελο του Παιδιού», είναι η 23χρονη μητέρα που φέρεται να κακοποίησε το δικό της παιδί.

Θα είχε συμβεί ό,τι συνέβη εάν τότε το κορίτσι είχε απομακρυνθεί από την οικογένειά της και είχε μεγαλώσει σε ασφαλές περιβάλλον; «Κανείς δεν μπορεί να ξέρει», αναφέρουν από την οργάνωση. Το ερώτημα όμως αρκεί.

Κακοποίηση

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα