8 Μαΐ 2016

Ούτε έπιπλο ούτε πρίγκιπας ούτε σάκος του μποξ

Της Τασούλας Καραϊσκάκη
Δημοσιογράφος

Κακοποιημένα ή παραμελημένα παιδιά, νήπια θύματα των ίδιων των γονιών τους. Δεκάδες δραματικές ιστορίες με πρωταγωνιστές τετράχρονα ή πεντάχρονα μονοπωλούν για μέρες την επικαιρότητα, εγείροντας πάντα το ίδιο αναπάντητο ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν η όποια συνθήκη να είναι ισχυρότερη από τη γονεϊκή αφοσίωση;

Εκατομμύρια άνθρωποι δεν επιλέγουν να γίνουν γονείς —πάνω από 250.000 αμβλώσεις γίνονται επισήμως στη χώρα μας, είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη και τρίτοι στον κόσμο. Εκατομμύρια άλλοι το επιλέγουν με ανάμεικτα συναισθήματα. Πολλοί άνθρωποι φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί ελαφρά τη καρδία, χωρίς να νιώθουν την πυκνή πραγματικότητα της επιλογής τους. Γεννούν γιατί είναι απλώς στη φύση του ανθρώπου να γεννά, αλλά όχι πάντα και να ανατρέφει. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι έτοιμοι να αποδεχθούν τον ρόλο του γονέα, δηλαδή του ανθρώπου που μέχρι να κλείσει τα μάτια για πάντα θα καρδιοχτυπά για εκείνη την άλλη ύπαρξη που ξεκίνησε το ταξίδι της ζωής αρχικά απόλυτα εξαρτώμενη από αυτόν. Είναι μια ευθύνη χαρμόσυνη, γεμάτη με χίλιες χαρές αλλά και χίλιες αγωνίες. Πρέπει να θέλεις να τη σηκώσεις. Να θέλεις να νοιάζεσαι.

Αλλά ακόμη κι αν επιθυμεί κανείς τα παραπάνω, το να είσαι γονιός είναι μια τέχνη δύσκολη να την ασκείς. Είναι μια διαρκής πορεία στην κόψη του ξυραφιού. Τα παιδιά δεν είναι ούτε «έπιπλα» ούτε αυτοκράτορες, δεν είναι σάκος του μποξ, συναισθηματικό δεκανίκι ή κατοικίδιο. Πρέπει να γνωρίζει κανείς πόσο θα προχωρήσει στη ρύθμιση της ζωής τους και πότε θα σταματήσει.

Οι άνθρωποι κατανοούν τον εαυτό τους μέσα από τον καθρέφτη των σχέσεων. Μέσα από αυτές αποφεύγουν να γίνονται θύματα της υπερβολικής υποκειμενικότητας. Η σχέση με το παιδί είναι σχολείο. Καθώς ανατρέφεις, ξεπερνάς την ομφαλοσκόπηση και τον υπαρξιακό φόβο και ακολουθείς την αντικειμενική ροή των πραγμάτων.

Από τους γονείς που τα επιθυμούν τα παιδιά υφίστανται τρεις συνήθεις κακοποιήσεις:

1 Η πρώτη είναι η υπερπροστασία. Η παγίδα τού να τους προσφέρονται όλα στο πιάτο, με αποτέλεσμα να νιώθουν ανίκανα να φέρουν σε πέρας κάτι μόνα, να ελέγξουν την ίδια τους τη ζωή. Έτσι γίνονται άτομα με έλλειψη αυτοεκτίμησης, που αναζητούν πάντα στήριγμα σε κάποιον.

2 Η δεύτερη είναι η συναισθηματική κακοποίηση. Όταν ο γονιός τοποθετεί το παιδί στη θέση του συναισθηματικού του συντρόφου και αδράχνεται από εκείνο. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι ο γονιός που καλύπτει την ανάγκη του παιδιού αλλά το αντίστροφο.

3 Η τρίτη είναι η αμέλεια. Τα παιδιά δεν μπορούν να συλλάβουν ότι η φιλαυτία και η δίψα για ατομική επικράτηση είναι οι αιτίες για τις διαταραγμένες σχέσεις και τα ενδοοικογενειακά εγκλήματα, τις εντάσεις, τη βία, τον τρόμο. Δε γνωρίζουν ακόμη πως όταν ο άνθρωπος προβάλλει πάνω στην οικογένεια τη φλόγα της δικής του εμμονής, γεννιούνται εγκλήματα.

Τα παιδιά, ωστόσο, βλέπουν ξεκάθαρα στο πρόσωπο του προβληματικού γονιού τον άνθρωπο που τους στερεί τη γαλήνη, την ξενοιασιά, την αγάπη, την ασφάλεια, το όνειρο. Οι μεγάλοι δεν το αντιλαμβάνονται.

Διαπαιδαγώγηση

2 Μαΐ 2016

Κρατάτε αποστάσεις!

Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας είναι σαφής. Κρατάτε, λέει, ασφαλείς αποστάσεις από τα προπορευόμενα οχήματα είτε είναι σταματημένα είτε εν κινήσει. Απλό και κατανοητό. Μακάρι να ήταν το ίδιο απλό και όσον αφορά τις αποστάσεις που πρέπει να κρατούμε οι γονείς από τα παιδιά μας.

Τώρα τελευταία ένας καινούργιος όρος έκανε την εμφάνισή του. Είναι οι γονείς ελικόπτερα. Αυτοί, δηλαδή, που βρίσκονται συνέχεια σαν ελικόπτερα πάνω από τα παιδιά τους, παρακολουθούν κάθε τους κίνηση, δεν τα αφήνουν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και τα πνίγουν με την αγάπη και την προστασία τους.

Το να θέλει κάποιος να προστατέψει και να βοηθήσει το παιδί του είναι απολύτως κατανοητό. «Θα έκανα τα πάντα για να βοηθήσω τα παιδιά μου», λένε οι περισσότεροι γονείς και το εννοούν. Αυτό το «τα πάντα», όμως, περιλαμβάνει πολλά. Από μια υγιή μέχρι μια αρρωστημένη συμπεριφορά. Γιατί είναι ένα πράγμα, για παράδειγμα, να κάτσω να εξηγήσω στο παιδί μου πώς να κάνει εξισώσεις με κλάσματα και εντελώς διαφορετικό να κάτσω να τις λύσω εγώ.

Οι γονείς ελικόπτερα ζουν και αναπνέουν για τα παιδιά τους, δεν υπάρχει τίποτε άλλο στη ζωή τους. Φτάνουν στο σημείο να μην μπορούν να διαχωρίσουν τον εαυτό τους από το παιδί. Όταν αναφέρονται σε αυτό μιλούν στον πληθυντικό αριθμό: Βγάλαμε δοντάκια, κάναμε εμβόλιο, παρακολουθούμε μαθήματα πιάνου, πήραμε άριστα στο διαγώνισμα. Και τούτο είναι το λιγότερο. Οι γονείς ελικόπτερα θέλουν να ασκούν τον πλήρη έλεγχο στη ζωή των παιδιών τους: Ποια ρούχα θα φορέσουν, ποιοι θα είναι οι φίλοι τους, πώς θα κάνουν την κατ’ οίκον εργασία τους, τι θα σπουδάσουν.

Είναι φρικτό να μεγαλώνει κανείς σε συνθήκες σκλαβιάς. Δόθηκαν πολλοί αγώνες για την ελευθερία, για να φτάνουμε στο σημείο σήμερα οι ίδιοι οι γονείς να γίνονται δυνάστες. Η καταπίεση που υφίστανται αυτά τα παιδιά είναι τρομερή, αλλά δυστυχώς δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν. Τα παιδιά που βρίσκονται στο επίκεντρο του γονεϊκού σύμπαντος προσγειώνονται άσχημα όταν διαπιστώσουν ότι δε συμβαίνει το ίδιο στην αληθινή ζωή. Τα παιδιά των γονιών ελικοπτέρων είναι άβουλα, αδύναμα να αντεπεξέλθουν στις πραγματικές δυσκολίες της ζωής.

H πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου του Στάντφορντ Lythcott-Haims υποστηρίζει πως οι γονείς ελικόπτερα καταστρέφουν μια ολόκληρη γενιά παιδιών. Ως επικεφαλής ενός από τα πιο φημισμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα σε ολόκληρο τον κόσμο έχει παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερους φοιτητές να μην είναι σε θέση να φροντίσουν τον εαυτό τους στα πιο απλά ζητήματα. Νέοι με απίστευτες γνώσεις, που όμως δεν μπορούν να κάνουν τα αυτονόητα. Μιλούν τρεις ξένες γλώσσες και δεν ξέρουν πώς να κλείσουν ένα ραντεβού στο νοσοκομείο. Παίρνουν άριστα στις εξετάσεις και δεν μπορούν να πάνε να ψωνίσουν ό,τι χρειάζεται για να μαγειρέψουν.

Όλοι θέλουμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας. Οι ειδικοί λένε να το κάνουμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην ευνουχίζουμε την προσωπικότητά τους. Άλλο είναι να στέκομαι συμπαραστάτης δίπλα στο παιδί μου και άλλο να στέκομαι μπάστακας από πάνω του. Η ζωή είναι και σκληρή και δύσκολη. Γι’ αυτό το περίπλοκο, ακατανόητο, ίσως και ζοφερό μέλλον που τα περιμένει ας δώσουμε στα παιδιά μας το καλύτερο εφόδιο: την ικανότητα να σκέφτονται μόνα τους και να παίρνουν τις αποφάσεις που τα αφορούν, γνωρίζοντας πάντα πως οι πράξεις τους έχουν και συνέπειες. Αυτό θα έπρεπε να ήταν γραμμένο στον Κώδικα Γονεϊκής Συμπεριφοράς, αν βέβαια υπήρχε κάτι τέτοιο.


Μήπως είστε γονείς ελικόπτερα;

Της Αιμιλίας Αξιωτίδου
Ψυχοπαιδαγωγός, οικογενειακή-συστημική σύμβουλος

Οι γονείς ελικόπτερα είναι εκείνοι οι μανιώδεις προστατευτικοί μπαμπάδες και μαμάδες που «αιωρούνται» γύρω από τα παιδιά τους. Όταν όμως οι γονείς προσπαθούν να βγάζουν όλα τα εμπόδια από τον δρόμο των παιδιών τους, δημιουργούν ανήμπορους εφήβους και ενήλικες που αναζητούν πάντοτε μια μαμά να ορμήσει να τους σώσει.

Εσείς είστε γονιός ελικόπτερο; Δείτε μερικά από τα εμφανή σημάδια:

1. Παραχαϊδεύετε και επαινείτε συνεχώς τα παιδιά σας

Ενώ τα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση, μπορεί να υπερβάλλετε επαινώντας τα, όταν για παράδειγμα νιώθετε μια ακατανίκητη, ασυνείδητη επιθυμία να τα επαινείτε και να τα επιβραβεύετε πάντοτε.

2. Κάνετε εσείς τα περισσότερα για το παιδί σας

Τα βοηθάτε χωρίς να σας ζητηθεί. «Θα σου απλώσω εγώ τη μαρμελάδα στο ψωμί, για να μη λερωθείς, να μην κοπείς, να μην κουραστείς»... Με το να είστε συνεχώς εξυπηρετικοί στα παιδιά σας τα εμποδίζετε να γίνουν αυτόνομα. Η συνεχής βοήθεια δεν τους δίνει την ευκαιρία να πειραματιστούν και τα κάνει εύθραυστα.

3. Προσπαθείτε να προλάβετε όλα τα λάθη

Φανταστείτε αυτό: Το παιδί σας παίζει στις κούνιες και ένα άλλο παιδί έρχεται και προσπαθεί να το σπρώξει στον δρόμο. Αισθάνεστε έτοιμοι να παρέμβετε; Φράσεις όπως «Ο γιος σας είναι αγενής και σπρώχνει το μωρό μου!» σας θυμίζουν κάτι;

* Αν ένα παιδί έχει πρόβλημα με έναν φίλο του, καλό θα ήταν να το ακούσετε και ίσως να του προτείνετε κάποιες λύσεις, αλλά δεν είναι ανάγκη να παρασυρθείτε από τα συναισθήματά σας και να μαλώσετε το άλλο παιδί ή να στραφείτε άμεσα στους γονείς του. Πολλές φορές τα παιδιά τα πηγαίνουν καλύτερα χωρίς την επέμβαση των ενηλίκων.

4. Παραμελείτε τη σχέση σας με τον σύντροφό σας

Πόσος καιρός πέρασε από τότε που φύγατε για να περάσετε ένα ήσυχο Σαββατοκύριακο οι δυο σας; Καταλαβαίνετε ότι κάτι δεν πάει καλά, όταν όπου κι αν πάτε υπάρχει κι ένα παιδί μαζί σας. Οι οικογένειες που επικεντρώνονται στα παιδιά δε φτιάχνουν ούτε σωστούς γονείς ούτε σωστά παιδιά.

5. Γίνεστε ο καλύτερος φίλος του παιδιού σας

Πολύ συχνά οι γονείς δεν ξέρουν τι να κάνουν με τη δική τους ζωή. Όταν μια μητέρα κάθεται σπίτι και περιμένει να έρθουν το παιδί της και οι φίλοι του, ώστε να κάνουν παρέα, το μήνυμα που στέλνει είναι: «Δεν έχω φίλους, φοβάμαι να κάνω ενήλικες φίλους. Φοβάμαι να πω ακόμη και το πρόβλημά μου. Δεν έχω τίποτε άλλο να κάνω στη ζωή μου...».

* Τα παιδιά είναι σαν μικρά μόρια αέρα που τρυπώνουν και γεμίζουν οποιοδήποτε κενό συναντήσουν. Αν η ζωή σας είναι κενή, εκείνα αυτομάτως θα τρέξουν να γεμίσουν το κενό, όσο κι αν διαμαρτύρεστε.

6. Προσφέρετε πολλές υλικές ανταμοιβές

Πολύ συχνά μπορεί να αισθάνεστε ενοχή για το έργο σας ως γονείς και προσπαθείτε να επανορθώσετε τα λάθη σας σε έναν τομέα με το να είστε πολύ υποχωρητικοί σε έναν άλλο. Μαλώνετε με την γυναίκα σας; Είστε χωρισμένοι; Περνάτε πολλές ώρες στη δουλειά σας; Προσφέρετε στα παιδιά σας πολλές υλικές ανταμοιβές και νομίζετε ότι έτσι τα αποζημιώνετε κατά ένα μέρος για τη στενοχώρια που νιώθουν, αλλά δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Απλώς συσσωρεύετε στενοχώρια πάνω στη στενοχώρια, διογκώνοντας τα προβλήματα.

7. Εξωθείτε το παιδί σας σε πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες

Μπορείτε να πιέσετε τα παιδιά μέχρι να καταρρεύσουν και στη συνέχεια να τα πιέσετε ακόμη περισσότερο, αλλά το μόνο πράγμα που θα πετύχετε είναι δυστυχισμένοι έφηβοι που ίσως έχουν μια μέτρια επιτυχία στη σταδιοδρομία τους, αν σταθούν τυχεροί.

* Αν το παιδί σας αρρωσταίνει συχνά, δεν έχει κοινωνική ζωή ή έχει χαμηλή ικανότητα να αναπτύσσει κοινωνικές σχέσεις, αν είναι συναισθηματικά μουδιασμένο, τότε είναι καιρός για αλλαγή.

8. Περιμένετε από το παιδί σας να εκπληρώσει τα δικά σας όνειρα

Ως γονείς δίνετε τα πάντα στα παιδιά σας προκειμένου να πετύχουν τον στόχο. Συχνά τρέφεστε με αυτό. Υπερηφανεύεστε από τις επιτυχίες τους και ταπεινώνεστε από τις αποτυχίες τους. Δε «ζείτε» για να ζήσουν μια άνετη και ξένοιαστη ζωή τα παιδιά σας. Θυσιάζεστε για εκείνα, αλλά η ίδια η θυσία είναι η τροφή σας. Η επιτυχία τους σας δικαιώνει, σας ανακουφίζει.

9. Δίνετε διαταγές στα παιδιά και όχι ξεκάθαρους κανόνες, που τους προσφέρουν δομή

Τα παιδιά αποκτούν εσωτερική δομή και πειθαρχία αφού πρώτα δοκιμάσουν την εξωτερική δομή. Αντί να είστε οι ιδιοκτήτες των παιδιών, είναι καλύτερα να είστε οι φύλακές τους, οι προστάτες και οι οδηγοί τους. Μια καλή καθοδήγηση περιλαμβάνει αγάπη, φροντίδα, στοργή, αρχές και όρια. Όχι όμως διαταγές, κριτική και αυταρχισμό. Ένας καλός αρχηγός εμπνέει τους άλλους να τον ακολουθήσουν.

10. Είστε ανταγωνιστικοί με τους άλλους γονείς

«Δεν είναι δυνατόν οι συμμαθητές σου να έχουν πάρει καλύτερο βαθμό στη Φυσική!» Το να συγκρίνετε τα παιδιά σας και να μπαίνετε σε έναν συνεχή ανταγωνισμό με τους άλλους γονείς μπορεί να τους κάνει κακό και να τους δώσει την εντύπωση ότι οι άλλοι είναι καλύτεροι από εκείνα. Να θυμάστε ότι και τα εξαιρετικά ταλέντα κάνουν λάθη.

Για να μπορέσει όμως κανείς να βοηθήσει πραγματικά τα παιδί του, πρώτα πρέπει να δουλέψει με τον εαυτό του, να τακτοποιήσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, να ανακαλύψει τα «θέλω» και τα «δε θέλω» του και να προσπαθήσει να βάλει σε τάξη όλο αυτό το χάος που έχει μέσα του και γύρω του. Δεν μπορούμε να βοηθήσουμε κανέναν αν δε βοηθήσουμε πρώτα τον εαυτό μας. Μεγαλώνουμε τον άλλον μεγαλώνοντας τον εαυτό μας.


Γονείς ελικόπτερα

Συνέντευξη με τον Γιόζεφ Κράους
Πρόεδρος συνδικάτου εκπαιδευτικών της Γερμανίας, διευθυντής Λυκείου, ψυχολόγος, συγγραφέας του βιβλίου «Γονείς ελικόπτερα»

Ποιοι είναι «οι γονείς ελικόπτερα»;

— Είναι γονείς οι οποίοι σαν ιπτάμενα ραντάρ υπερίπτανται κάθε στιγμή πάνω από τα παιδιά τους και είναι έτοιμοι να επέμβουν για να τα «σώσουν». Συνήθως σηκώνουν πολλή σκόνη και η εμφάνισή τους γίνεται πάντοτε με θόρυβο. Μεταξύ αυτών των γονιών μπορεί κανείς να διακρίνει τα «ελικόπτερα διάσωσης», «τα ελικόπτερα άμεσης επέμβασης» και «τα ελικόπτερα μεταφοράς». Τους συναντάμε στα νηπιαγωγεία, στα σχολεία, στους συλλόγους και στα ιατρεία.

Δεν υπήρχαν πάντα τέτοιοι γονείς ή είναι φαινόμενο του καιρού μας;

— Μεμονωμένες περιπτώσεις υπήρχαν και πριν. Υπάρχει όμως σημαντική αύξηση στη Δύση, όπως και στην Ασία. Πριν από μερικά χρόνια οι «γονείς ελικόπτερα» ανήκαν στην ανώτερη τάξη. Κατά τη γνώμη μου τους συναντά κανείς πια και στη μεσαία τάξη. Εκτιμώ ότι οι «γονείς ελικόπτερα», όπως και άλλες ακραίες περιπτώσεις γονιών (π.χ. εκείνοι που παραμελούν τα παιδιά τους), είναι περίπου το ένα τρίτο των γονιών. Ευτυχώς τα δύο τρίτα είναι συνεργάσιμοι, κανονικοί, φυσιολογικοί άνθρωποι.

Σε τι οφείλεται η αύξηση του αριθμού των «γονιών ελικόπτερα»;

— Ένας λόγος είναι ότι αυξάνεται ο αριθμός των οικογενειών με ένα παιδί. Επίσης, το γεγονός ότι πολλοί πλέον γίνονται γονείς σε μεγαλύτερη ηλικία. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία γονείς είναι πολύ «προγραμματισμένοι», με λιγότερο αυθορμητισμό και μικρότερη ενσυναίσθηση. Ταυτόχρονα παρατηρείται μια όλο και μεγαλύτερη ψυχολογικοποίηση της ανατροφής των παιδιών. Αυτό οφείλεται σε μια πραγματική πλημμυρίδα της λεγόμενης βιομηχανίας συμβουλευτικής, μέσω του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου.

Μέσα σ’ όλα αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τον φόβο που προκαλείται από τις έρευνες που «διαπιστώνουν» ότι οι Γερμανοί μαθητές υστερούν σε σχέση με τους συνομηλίκους τους παγκοσμίως κι ότι αν δε φοιτήσουν στο ανώτερο σχολείο ή στα πανεπιστήμια, δεν έχουν καμιά ελπίδα στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Ποια είναι η εξέλιξη των παιδιών αυτών των γονέων;

— Τα παιδιά αυτά, ενώ αναπτύσσουν έντονες φιλοδοξίες, από την άλλη δυσκολεύονται να αναλάβουν ευθύνες. Δυσκολεύονται στην πραγματικότητα να ενηλικιωθούν και περνάνε μια παρατεταμένη εφηβεία, δεν αποκτούν πραγματική αυτονομία από τους γονείς. Όπως καταλαβαίνετε, αυτά τα παιδιά γίνονται στη συνέχεια και προβληματικοί σύζυγοι.

Τα σημερινά παιδιά είναι διαφορετικά από τα παιδιά των προηγούμενων γενεών;

— Η υπερπροστατευτική παιδαγωγική έχει κάνει τα παιδιά διαφορετικά. Η ακτίνα δράσης των σημερινών δεκάχρονων παιδιών από τα δύο με τρία χιλιόμετρα που ήταν παλιότερα έχει περιοριστεί στα 200 με 300 μέτρα. Πολλά παιδιά που υπερπροστατεύονται δεν τους επιτρέπεται, για παράδειγμα, να σκαρφαλώσουν σε ένα δέντρο και μεταφέρονται με το αυτοκίνητο μέχρι την πόρτα του σχολείου. Έτσι δε μαθαίνουν μόνα τους να διαχειρίζονται τους κινδύνους.

Πάνω στο ίδιο θέμα έχει ενδιαφέρον η επιστολή που έστειλε στην εφημερίδα «Stuttgarter Zeitung» ο διευθυντής του Δημοτικού σχολείου της πόλης Bad Cannstatt, διαμαρτυρόμενος για τη συμπεριφορά των γονιών του σχολείου.

Γράφει χαρακτηριστικά: «Καθημερινά πολλοί γονείς φέρνουν τα παιδιά τους με το αυτοκίνητο μέχρι την είσοδο του σχολείου, όπου παρκάρουν παράνομα παρεμποδίζοντας την ασφαλή είσοδο των μαθητών. Στη συνέχεια ξεφορτώνουν τσάντες και παιδιά και τα ακολουθούν κουβαλώντας τις τσάντες μέσα στις τάξεις, όπου και περιμένουν να βγάλουν τα μπουφάν των παιδιών και να τα κρεμάσουν στις κρεμάστρες. Με την ευκαιρία ψάχνουν και τους εκπαιδευτικούς για να ρωτήσουν διάφορα πράγματα. Η κατάσταση είναι απίστευτη και απαράδεκτη».

Το τηλεοπτικό στερέωμα, από την άλλη, τρομοκρατεί ότι παντού υπάρχουν κίνδυνοι και ότι το κακό καραδοκεί. Οι στατιστικές, βέβαια, δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Για παράδειγμα, ο αριθμός των νεκρών από τροχαία από τη δεκαετία του 1970 έχει μειωθεί κατά 80%.

Εκτός από γονείς, υπάρχουν και παππούδες ελικόπτερα;

— Όπου συμμετέχω σε ημερίδες με θέμα τους «γονείς ελικόπτερα» έρχονται και πολλοί παππούδες. Μερικοί όντως κακομαθαίνουν τα εγγόνια τους. Υπάρχουν όμως και πολλοί οι οποίοι αντιμετωπίζουν με έντονο σκεπτικισμό την ανατροφή των σημερινών παιδιών.

Ποιος είναι ο αντίλογος στους «γονείς ελικόπτερα»;

— Κατά την άποψή μου η ανατροφή των παιδιών είναι μια υπόθεση που έχει κάποια όρια στον προγραμματισμό. Πρέπει να βρίσκει κανείς τη χρυσή τομή μεταξύ του «καθοδηγώ» και του «αφήνω να αναπτυχθεί». Οι γονείς δεν πρέπει, από φόβο ότι θα χάσουν την αγάπη των παιδιών τους, να τα αφήνουν να κάνουν ό,τι θέλουν. Θα πρέπει να τους επιτρέψουμε να παίρνουν πρωτοβουλίες. Ακόμη κι αν αποτύχουν, θα μάθουν να διαχειρίζονται την απογοήτευση και την αποτυχία τους. Πρέπει να τα εμπιστευτούμε, γιατί έτσι θα αποκτήσουν αυτοεκτίμηση, θα γίνουν υπεύθυνα και θα εξελίσσονται με εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.

Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το χιούμορ παίζει σημαντικό ρόλο στην ανατροφή των παιδιών. Το χιούμορ ακτινοβολεί ζεστασιά, δημιουργικότητα και καλοσύνη. Δίνει μια ευκαιρία να αντιμετωπίζουμε πιο ψύχραιμα τις ανεπάρκειες και τις δυσκολίες μας.

Δείτε στη συνέχεια


ΕκπαίδευσηΥπερπροστασία

Επιθετικοί γονείς στα σχολεία

Του Δημήτριου Τσουκάλη
Γραμματέας Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. Χαϊδαρίου, Αν. Αιρετός ΠΥΣΠΕ Γ΄ Αθήνας

Ένα φαινόμενο που παίρνει διαστάσεις τα τελευταία χρόνια στην εκπαίδευση είναι οι γονείς που έρχονται στο σχολείο με επιθετική, ακόμη και πολεμική διάθεση. Αυτοί οι γονείς δεν εμπιστεύονται το σχολείο και το αμφισβητούν σε κάθε του πτυχή. Δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα (ίσως το σοβαρότερο) που δυσχεραίνουν την εκπαιδευτική διαδικασία είναι η, χωρίς σοβαρή αιτία, απαξιωτική και επιθετική συμπεριφορά μερίδας γονέων. Μέσα σε τέτοιο κλίμα η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία καθίσταται προβληματική.

Οι γονείς αυτοί είναι ανώτερης μόρφωσης, υπερπροστατευτικοί, έχουν απόλυτες απόψεις για την εκπαίδευση και την ανατροφή των παιδιών και απαιτούν από το σχολείο να προσαρμοστεί στις δικές τους αντιλήψεις και επιθυμίες, τις οποίες θεωρούν αδιαπραγμάτευτες.
Κάποιοι από αυτούς βρίσκονται ανελλιπώς την ώρα των διαλειμμάτων στα κάγκελα, για να φέρουν «κάτι» στο (υπέρβαρο συχνά) παιδί τους, που —όμως— «δεν τρώει τίποτα».
Όταν ψιχαλίζει, έρχονται να δουν μήπως βγήκαν τα παιδιά στην αυλή στο διάλειμμα και αρρωστήσουν.
Όταν τα παιδιά τους πηγαίνουν στο θέατρο, κουβαλούν μαζί τους κινητό (γνωρίζοντας ότι απαγορεύεται), γιατί θέλουν να ξέρουν πού βρίσκονται, «μη συμβεί κάτι».
Στην τσάντα τούς βάζουν προμήθειες που θα έφταναν να ταΐσουν τουλάχιστον δύο παιδιά για μια ολόκληρη μέρα, ενώ για να μη... ζηλεύουν τους δίνουν μαζί τους χρήματα (από πέντε μέχρι και δέκα ευρώ αυτήν την εποχή της κρίσης), «να πάρουν κάτι από το κυλικείο».
Ανησυχούν για τους βαθμούς. Για τους σημαιοφόρους. Για το ποια δασκάλα θα πάρει την τάξη του χρόνου. Για το αν θα τελειώσουν την ύλη (της δευτέρας δημοτικού). Για τις πολλές ή λίγες εργασίες που τους βάζει η δασκάλα. Και οπωσδήποτε για το μπούλινγκ. To παιδί τους είναι πάντοτε θύμα. Ποτέ θύτης. Αν όλοι λένε το αντίθετο, τότε απλά αυτό έχει στοχοποιηθεί.

Τα παιδιά αυτών των γονιών συνήθως αντιμετωπίζουν προβλήματα προσαρμογής και συνύπαρξης στο σχολικό περιβάλλον. Δυσκολεύονται να σεβαστούν τους κανόνες του σχολείου και δημιουργούν διαρκώς προβλήματα με τους συμμαθητές τους αλλά και τους εκπαιδευτικούς.

Τοξικό κλίμα

Το φαινόμενο αυτό έλαβε ανεξέλεγκτες διαστάσεις μετά την ψήφιση του νόμου που έθετε σε αργία τους εκπαιδευτικούς ακόμη και με την κατάθεση μήνυσης εναντίον τους. Δεκάδες ήταν οι περιπτώσεις εκπαιδευτικών σε ολόκληρη τη χώρα που βίωσαν έναν πραγματικό εφιάλτη, συχνά με αστήρικτες και αστείες κατηγορίες. Αυτή όμως η κατάσταση δεν ταλαιπώρησε μόνο κάποιους εκπαιδευτικούς. Δημιούργησε ένα τοξικό κλίμα στα σχολεία. Οι εκπαιδευτικοί ένιωθαν, και ακόμη νιώθουν, ότι είναι ευάλωτοι και απροστάτευτοι μπροστά σε παράλογες απαιτήσεις και επιθετικές συμπεριφορές μερίδας γονέων.

Από την πλευρά της διοίκησης ακόμη και κραυγαλέα παράλογες καταγγελίες ακολουθούσαν την τυπική διαδικασία της διερεύνησης, «δικαιώνοντας», έστω και πρόσκαιρα, αυτού του τύπου τη συμπεριφορά. Αυτή η αντιμετώπιση ενθάρρυνε περισσότερο τη γιγάντωση του φαινομένου.

Κανείς βέβαια δε θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι το σχολείο είναι ένας χώρος απαλλαγμένος από προβλήματα, όπου όλα λειτουργούν ιδανικά ή ότι και οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν ευθύνες (εξάλλου μέρος της κοινωνίας είναι κι εκείνοι), αλλά αυτή η κατάσταση ελάχιστα έχει να κάνει με πραγματικά προβλήματα.

ΕκπαίδευσηΥπερπροστασία

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα