Ασφαλής χρήση ανάλογα με την ηλικία των παιδιών
1. Παιδιά μικρότερα από 7 ετών
Οι πρώτες επισκέψεις στο διαδίκτυο θέτουν τις βάσεις για τη μελλοντική του χρήση και για την απόκτηση καλών συνηθειών από τα παιδιά. Στα παιδιά προσχολικής ηλικίας αρέσουν οι καθορισμένες ρουτίνες και αυτός είναι ο ιδανικός τρόπος για την ανάπτυξη ασφαλών συνηθειών και πρακτικών χρήσης.
Τα παιδιά αυτά έχουν περιορισμένη ικανότητα κατανόησης των πληροφοριών που διατίθενται στο διαδίκτυο και περιορισμένη κριτική ικανότητα, για παράδειγμα, μεταξύ των διαφημίσεων και του πραγματικού περιεχομένου. Οι γονείς πρέπει να τα βοηθούν να βρίσκουν κατάλληλο υλικό. Άλλωστε, συχνά δεν μπορούν να κατανοήσουν τη διαφορά μεταξύ της χρήσης του διαδικτύου και των παιχνιδιών ή της ζωγραφικής που κάνουν στον δικό τους υπολογιστή.
Σε αυτό το στάδιο, η οικογένεια μπορεί να θέσει τους πρώτους οικιακούς κανόνες για τη χρήση του υπολογιστή:
Ο χρόνος που δαπανούν στον υπολογιστή θα πρέπει, για λόγους υγείας, να είναι περιορισμένος.
Τοποθετήστε τον υπολογιστή σε δημόσιο χώρο, π.χ. στο σαλόνι. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι σωστό να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο μαζί με κάποιον ενήλικο.
Η πρόσβαση στο διαδίκτυο θα πρέπει να περιορίζεται σε συγκεκριμένες, προσυμφωνημένες διαδικτυακές τοποθεσίες. Τα πιο προχωρημένα παιδιά μπορούν να βρίσκουν τις συγκεκριμένες τοποθεσίες μέσω του μενού «Αγαπημένα» του προγράμματος περιήγησης.
Η ασφαλέστερη λύση είναι να δημιουργήσετε ένα προσωπικό λειτουργικό περιβάλλον για το παιδί, όπου η πρόσβαση στο διαδίκτυο θα περιορίζεται αποκλειστικά σε συγκεκριμένες διαδικτυακές τοποθεσίες.
2. Παιδιά 7–9 ετών
Οι μικροί μαθητές έρχονται σε επαφή με το διαδίκτυο στο σχολείο, σε σπίτια φίλων αλλά και στο δικό τους σπίτι. Οι γονείς και τα παιδιά θα πρέπει να συζητούν σχετικά με τη σωστή χρήση του και να συμφωνούν σχετικά με τους κανόνες που θα πρέπει να ακολουθούνται. Τα παιδιά αυτά ίσως έχουν ήδη αναπτύξει μια σωστή αντίληψη του τι ακριβώς βλέπουν, ωστόσο δεν είναι ακόμη έτοιμα να διαχειριστούν ό,τι προσφέρεται στο διαδίκτυο —ιδιαίτερα τρομακτικό ή άλλο ακατάλληλο υλικό (εικόνες, κείμενο ή ήχο). Η συζήτηση σχετικά με αυτά τα θέματα και η ενημέρωση των παιδιών σχετικά με τα διάφορα πράγματα που ίσως συναντήσουν στο διαδίκτυο θα τα βοηθήσει να γίνουν υπεύθυνα και να μπορούν να εργάζονται και μόνα τους με ασφάλεια. Οι γονείς μπορούν επίσης να πουν στα παιδιά τη δική τους γνώμη και να τους μεταδώσουν τις δικές τους αξίες σχετικά με το διαδίκτυο, προκειμένου να τα βοηθήσουν.
Στην ηλικία αυτή οι περιορισμοί, η προστασία και η επιβλεπόμενη χρήση του διαδικτύου εξακολουθούν να έχουν προτεραιότητα. Συνιστάται να συμφωνούν τα παιδιά και οι γονείς στους κανόνες που θα εφαρμόσουν σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου. Οι κανόνες, ωστόσο, πρέπει να αλλάζουν καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν.
Στο σπίτι η χρήση του διαδικτύου εξακολουθεί να επιτρέπεται μόνο όταν είναι παρόντες οι γονείς. Έτσι διασφαλίζεται ότι θα είναι εκεί και θα βοηθήσουν εάν προκύψει οποιοδήποτε πρόβλημα.
Εάν ο υπολογιστής τοποθετηθεί σε ένα δωμάτιο που χρησιμοποιείται από όλους, η χρήση του διαδικτύου θα αποτελεί μέρος της καθημερινής ζωής της οικογένειας.
Το παιδί ίσως να μην είναι ακόμη έτοιμο να διαπιστώσει την αξιοπιστία μιας διαδικτυακής τοποθεσίας, οπότε θα πρέπει πάντοτε να ζητά την άδεια των γονιών του προτού δημοσιεύσει προσωπικές πληροφορίες.
Τα δωμάτια συνομιλίας και οι δημόσιες συζητήσεις μέσω διαδικτύου ίσως να μην είναι ακόμη δραστηριότητες κατάλληλες για το παιδί. Γι’ αυτό, η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που χρησιμοποιείται από ένα παιδί αυτής της ηλικίας θα πρέπει να είναι μια κοινή, οικογενειακή διεύθυνση.
Η δημιουργία ενός λογαριασμού για το παιδί, με περιορισμένα δικαιώματα χρήστη, το βοηθά να μάθει να χρησιμοποιεί ανεξάρτητα τον υπολογιστή.
Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν προγράμματα φίλτρων για την αποτροπή της πρόσβασης σε ακατάλληλες τοποθεσίες, αλλά παραμένει σημαντικό να εμπλέκονται οι γονείς ενεργά στη χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά τους.
3. Παιδιά 10–12 ετών
Οι μαθητές ενδέχεται να έχουν ήδη μάθει να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για διάφορες χρήσεις. Οι γονείς μπορούν να υποστηρίζουν το παιδί, μαθαίνοντας για διαδικτυακές τοποθεσίες που σχετίζονται με τις σχολικές εργασίες, τα χόμπι ή τα άλλα του ενδιαφέροντα. Το διαδίκτυο μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται για την οργάνωση θεμάτων που αφορούν όλη την οικογένεια. Έτσι δίνεται η ευκαιρία στους γονείς και τα παιδιά να συζητούν ποιες τοποθεσίες είναι αξιόπιστες και φερέγγυες και πού μπορούν να βρουν ποιοτικές πληροφορίες.
Το παιδί εξακολουθεί να χρειάζεται γονική επίβλεψη και έλεγχο, καθώς και κανόνες για τη σωστή χρήση. Ωστόσο, ίσως ήδη να έχει βρει τρόπους να αποφεύγει τους κανόνες και την επίβλεψη εάν θεωρεί ότι είναι πολύ περιοριστικοί ή ότι δεν καλύπτουν τις ανάγκες του.
Οι γονείς και τα παιδιά πρέπει να συμφωνήσουν σχετικά με το τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν ή με ποιον τρόπο να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και αυτή η συμφωνία θα πρέπει να καλύπτει όλες τις ανάγκες και τις απόψεις. Παραδείγματα: οι ευθύνες που φέρουν ο αποστολέας ενός μηνύματος, εκείνος που κάνει λήψη αρχείων (τα οποία ενδεχομένως να καλύπτονται από πνευματικά δικαιώματα), καθώς και όποιος κάνει εγκατάσταση προγραμμάτων.
Συμφωνήστε ποιες προσωπικές πληροφορίες είναι σωστό να δίνει και συζητήστε τους κινδύνους που σχετίζονται με την αποκάλυψη πληροφοριών.
Αν το παιδί ήδη ενδιαφέρεται για διαδικτυακές συνομιλίες ή IRC, οι γονείς θα πρέπει να συζητούν μαζί του κατά πόσο είναι ασφαλείς και να επιβλέπουν τις εμπειρίες που θα έχει στις συνομιλίες του μέσω διαδικτύου.
Πολλά παιδιά είναι περίεργα, γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να δίνουν έμφαση στη ανάγκη για ασφαλή και προσεκτική χρήση.
Τα προγράμματα προστασίας των πληροφοριών θα πρέπει επίσης να διατηρούνται ενημερωμένα.
4. Παιδιά 13–15 ετών
Σε αυτή την ηλικία το διαδίκτυο αποτελεί μέρος της κοινωνικής ζωής του παιδιού: συναντά φίλους και περνά αρκετό χρόνο εκεί, ενώ αναζητά πληροφορίες για τις σχολικές εργασίες και τα ενδιαφέροντά του. Καθώς το μορφωτικό επίπεδο του παιδιού είναι υψηλότερο, ανοίγονται περισσότερες ευκαιρίες για χρήση του διαδικτύου. Ενδέχεται να είναι δύσκολο για τους γονείς να παρακολουθούν τι ακριβώς κάνει εκεί το παιδί. Στην ηλικία αυτή, επίσης, τα παιδιά διακινδυνεύουν και δοκιμάζουν τα όριά τους. Οι τεχνικοί περιορισμοί και οι απαγορεύσεις ενδέχεται να μην είναι αποτελεσματικοί τρόποι για τη βελτίωση της ασφάλειάς τους στο διαδίκτυο.
Τα παιδιά ενδέχεται να θέλουν να διατηρούν τις δραστηριότητές τους μυστικές, ειδικά εάν οι γονείς δεν είχαν ενδιαφερθεί στο παρελθόν για τον τρόπο που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και δεν τον γνωρίζουν. Είναι σημαντικό για την οικογένεια να γίνονται ανοιχτές συζητήσεις και να ενδιαφέρονται οι γονείς για όσα κάνει το παιδί στο διαδίκτυο, αλλά και για εκείνους μαζί με τους οποίους το χρησιμοποιεί.
Οι οικιακοί κανόνες που ορίζονται από κοινού εξακολουθούν να χρειάζονται.
Ο έφηβος εξακολουθεί να έχει περιορισμένες δυνατότητες στην αξιολόγηση πραγμάτων και να χρειάζεται τη συμβουλή ενός ενηλίκου για θέματα όπως η δημοσίευση στο διαδίκτυο φωτογραφιών ή ενός κειμένου σχετικά με τον εαυτό του.
Τα ηθικά θέματα και η προσωπική ευθύνη που φέρει κανείς ως χρήστης του διαδικτύου είναι σημαντικά θέματα για συζήτηση. Για παράδειγμα, η παράνομη λήψη αρχείων, οι κανόνες συμπεριφοράς και τα πνευματικά δικαιώματα. Τα παιδιά θα πρέπει επίσης να είναι υπεύθυνα για όσα δημοσιεύουν, περιλαμβανομένων των προσωπικών τους πληροφοριών ή των πληροφοριών που ίσως είναι παράνομες.
Οι γονείς θα πρέπει να ενδιαφέρονται εξίσου για τις «διαδικτυακές επαφές» τόσο του παιδιού τους όσο και των φίλων του. Και καλό είναι να εμπλακούν εάν το παιδί θελήσει να γνωρίσει νέους ανθρώπους μέσω διαδικτύου.
Οι γονείς θα πρέπει να προσπαθούν να μην αντιδρούν υπερβολικά, ακόμη κι αν ανακαλύψουν ότι συνέβη κάτι «φριχτό» όταν το παιδί συνδέθηκε στο διαδίκτυο. Μπορούν και πάλι να υποδεικνύουν στο παιδί κατάλληλο περιεχόμενο. Για παράδειγμα, υπάρχουν καλές διαδικτυακές υπηρεσίες που αφορούν τη σεξουαλικότητα και την υγεία και οι οποίες προορίζονται για το νεανικό κοινό. Οι νέοι άνθρωποι θέλουν να αισθάνονται ότι μπορούν να μιλήσουν στους γονείς τους για κάτι που τους κάνει να νιώθουν άβολα στο διαδίκτυο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου